در این تحقیق تاثیر تنش خشکی بر ویژگیهای فیزیولوژیک گیاه دارویی بادرنجبویه (.Melissa officinalis L)، در سال 1385 در شرایط مزرعه در شهرستان کرج مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار با منظور نمودن تیمارهای T1 (بدون تنش)، 80%) T2 ظرفیت زراعی)، 60%) T3 ظرفیت زراعی)، 40%) T3 ظرفیت زراعی) و 20%) T4 ظرفیت زراعی) اجرا گردید. تاثیر تنش خشکی بر کلروفیل a، کلروفیل b، پرولین، قندهای محلول، RWC، بازده و عملکرد اسانس در سطح یک درصد معنی دار بود. تاثیر تنش خشکی بر کلروفیل کل در سطح پنج درصد معنی دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل به ترتیب با میانگین 921/1، 197/1، 283/2 میلی گرم در لیتر مربوط به تیمارهای T1 (شاهد)، T5  (20%FC) و T1 (شاهد) بود. بیشترین تجمع پرولین با میانگین 112/2 میلی گرم در لیتر مربوط به تیمار T5  (20%FC)بود. بالاترین مقدار قند محلول با میانگین 545/2 میلی گرم در لیتر متعلق به تیمار  (60%FC) T3بود. حداکثر RWC با میانگین 369/93 درصد مربوط به تیمار T1 (بدون تنش) می باشد. نتایج این بررسی نشان داد که گیاه برای مقاومت به خشکی مقدار پرولین و قندهای محلول را افزایش می دهد. همچنین برای تولید بالاترین میزان اسانس از گیاه بادرنجبویه می توان از تنش متوسط (FC%60) استفاده کرد.

مطالعه تغییرات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در شرایط تنش، راهکار مناسبی جهت بررسی جنبه های وراثتی تحمل به تنش فراهم می آورد. در این مطالعه، تغییرات وضعیت آب، تنظیم کننده های اسمزی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان بافت برگ گیاه ارزن پادزهری (Panicum antidotale Retz) تحت تنش شوری در شرایط گلخانه طی پنج هفته متوالی ارزیابی شد. اعمال تیمارهای شوری آب آبیاری (صفر (شاهد)، 70، 140، 210 و 280 میلی مولار NaCl) در مرحله چهار برگی گیاهچه ها آغاز شد. نتایج نشان داد که اختلاف بین بیشترین محتوای نسبی آب برگ در تیمار غیر شور در مقایسه با کمترین مقدار در تیمار 280 میلی مولار شوری به ترتیب 67.8، 31، 25، 28 و 27 درصد در هفته های اول تا پنجم بود. پتانسیل اسمزی آب برگ در تیمارهای مختلف شوری با گذشت زمان روندی کاهشی نشان داد و از 717.0-مگاپاسکال در هفته اول به 26.1-مگاپاسکال در هفته پنجم پس از اعمال تنش رسید. مقدار کل کربوهیدرات های محلول برگ نیز با شوری کاهش یافت. در 28 روز پس از اعمال تنش، فعالیت اسکوربات پراکسیداز در تیمار غیر شور 40% بیشتر از تیمار 280 میلی مولار بود؛ هر چند بیشترین فعالیت آنزیم اسکوربات پراکسیداز به تیمار 70 میلی مولار شوری تعلق داشت. محتوای نسبی آب برگ (**62.0=r) و پایداری غشا (**52.0=r) بیشترین همبستگی مثبت را با تولید ماده خشک گیاه ارزن پادزهری داشتند. هم چنین، افزایش فعالیت مهار رادیکال SPPH (r=0.61**) و فنول کل (**69.0-=r) در تولید ماده خشک و تحمل شرایط شور نقش موثری داشتند. روش رگرسیون گام به گام نشان داد که غلظت کل فنول (722.0-=b) و مقدار پرولین بخش هوایی (265.0-=b) از مولفه های اصلی تحمل به شوری در گیاه ارزن پادزهری محسوب می شوند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

به منظور شناسایی سازوکار های مقاومت به تنش کمبود آب و معرفی دورگ های برتر آفتابگردان، آزمایشی در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی واقع در استان البرز، شهرستان هشتگرد به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی اجرا شد. عامل اصلی شامل سطوح آبیاری (آبیاری معمولی، کمبود آب متوسط و شدید که به ترتیب پس از 50، 100 و 150 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A انجام شد) و عامل فرعی شامل چهار دورگ آفتابگردان (فرخ، آلستار، قاسم و هایسان 25) بود. در این پژوهش غلظت قندهای محلول کل، پرولین، محتوای سبزینه (کلروفیل) برگ و پروتئین دانه، عملکرد دانه و روغن اندازه گیری شد. بنا بر نتایج به دست آمده با افزایش تنش کمبود آب غلظت قندهای محلول کل، پرولین و سبزینه b در برگ ها افزایش نشان داد. مقایسه میانگین ها نشان داد دورگ آلستار بالاترین میزان کل قندهای محلول (176.05 میلی گرم در گرم بافت تازه برگ)، پرولین (45.43 میلی گرم در لیتر) و سبزینه b (12.52 میلی گرم در گرم بافت تازه برگ) را داشت. همچنین دورگ آلستار بالاترین میزان عملکرد دانه و روغن را در شرایط تنش کمبود آب میانگین به ترتیب به میزان 2121 و 956 کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش کمبود آب شدید به ترتیب به میزان 829 و 315.10 کیلوگرم در هکتار را به خود اختصاص داد. در شرایط آبیاری معمولی دورگ فرخ بالاترین میزان عملکرد دانه (3448 کیلوگرم) و عملکرد روغن (1672 کیلوگرم) را تولید کرد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

تغییرات قندهای محلول در طول رسیدگی میوه زیتون در دو رقم مانزانیلا و دزفول که در خوزستان کشت می شوند، در دو سال متوالی در برگ و میوه، مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر قند کل محلول تعیین گردید. همچنین محتوای قندی به تفکیک با روش کروماتوگرافی گازی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که محتوای قندهای محلول در طول رسیدگی، در هر دو سال کاهش یافت و گلوکز، مانیتول و فروکتوز قندهای اصلی محلول در برگ و میوه هستند. ارتباط بین گلوکز و مانیتول در برگ های زیتون ارزیابی و مشخص شد که یک همبستگی منفی بین درصد مانیتول و گلوکز برگ وجود دارد که نشان دهنده تبدیل گلوکز به مانیتول در برگ می باشد.

خشکی یکی از مهم ترین تنش های محیطی است که رشد گیاه و تولید محصول را به طور نامطلوبی تحت تاثیر قرار می دهد. در این آزمایش اثر تنش اسمزی بر میزان پرولین و قندهای محلول در دو رقم کلزا (Brassica napus L.) و Hyola 308 (به ترتیب متحمل و حساس به خشکی) ارزیابی شد. برای ایجاد تنش کمبود آب، گیاهچه های 12 روزه کلزا به مدت 24 ساعت در محلول 1.2 هوگلند حاوی غلظتهای مختلف PEG 6000 (0، 5، 10 و 15 درصد (w/v)) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب افزایش غلظت پرولین برگها و ریشه های ارقام مورد مطالعه شد؛ اما در شرایط تنش، مقدار پرولین در رقم SLM046 بیشتر از رقم Hyola 308 بود. از طرف دیگر، خشکی سبب افزایش میزان گلوکز، مانوز و رامنوز در بافت های ارقام کلزا شد، اما غلظت این قندهای محلول در رقم SLM046 به صورت معنی داری بالاتر از رقم Hyola 308 بود.